Türkler ve Tarım

Türklerin ana yurdu Orta Asya'dır. Aral gölü çevresi ve Ural-Altay dağları arasındaki bozkırlar. İklimi sert, geniş mera alanlarına sahip denizden uzak bir coğrafya. Kurak iklim ve kısıtlı su kaynakları... Tarım arazileri genellikle nehir boylarında boy göstermiş.

Türkler uzun zaman boyunca göçebe olarak yaşamıştır. Türkleri göçebeliğe zorlayan en önemli etken Orta Asya'nın yüksek dağlarla çevrili olmasıdır. Göç yönünü belirleyen temel unsur ise su olmuştur. Avcılıkla geçinenler atı evcilleştirmiş, tekerleği bulup, arabayla geniş alanlara yayılabilmişlerdir. Ardından yarı-göçebe yaşam tarzını benimsemişlerdir. Köy ve şehir olgusu bu sayede ortaya çıkmıştır.

Türkler ilk defa buğday yetiştirmiştir. Atı ve diğer hayvanları Türklerin ehlileştirdiği kanaati ağır basmaktadır. Özellikle at bütün Türk tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Savaşlarda, yarışmalarda at her zaman en ön plandadır. Geniş bozkır hakimiyeti bu esasa dayanmaktadır.

Geçmişten günümüze pekçok tarımsal terim aktarılmıştır. Orhun Kitabeleri' nde yer alan "yaylağ" yazın oturulan yer anlamına gelmektedir. Kışlak-yazlak tarzı yaşam hala bazı yörelerde sürdürülmektedir. Göktürk yazıtlarında tarlaya "tarlag", ekilmeyen yere "çorak" denirdi. Hunlarda tarla sulamaya " suarmak", Kırgızlarda ise sabana "koş" denirdi. "koş çıktı" deyimi tarla sürmek anlamına gelir.